Zes jaar geleden, op 15 juli, werd de bloedige poging tot staatsgreep om onze democratie en constitutionele orde te vernietigen verijdeld dankzij de onwrikbare houding en moed van onze natie. De daders van de staatsgreep die in het leger waren geïnfiltreerd, probeerden onze president en premier te vermoorden, evenals ministers.

Dit was ongetwijfeld de bloedigste poging tot staatsgreep die de uitgestrekte geografie van het Europese continent ooit heeft meegemaakt sinds het einde van de Koude Oorlog, waarbij duizenden slachtoffers vielen, 251 martelaren en meer dan tweeduizend gewonden.

Al het bewijsmateriaal dat tijdens de onderzoeken en processen is verzameld, toont ondubbelzinnig aan dat deze gruwelijke daad werd georkestreerd door FETO, wiens uiteindelijke doel was om de democratische Turkse staat om te vormen tot een regime onder de absolute heerschappij van Fetullah Gülen als de zogenaamde “Imam van het Universum” .

Ondanks de ernst van de gepleegde misdaad en de brutaliteit die door dit misdaadnetwerk werd gepleegd, werden de juridische procedures die gestart werden inzake de couppoging en FETO-entiteiten uitgevoerd in het kader van de democratische rechtsstaat, waarbij de grootste zorg werd besteed aan internationale mensenrechtenverplichtingen en aan de beginselen van noodzakelijkheid, proportionaliteit en wettigheid.

Binnenlandse rechtsmiddelen blijven openstaan ​​voor alle gerechtelijke en administratieve beslissingen die in dit proces worden genomen. Wat betreft talrijke rechterlijke uitspraken die zijn genomen in verband met de poging tot staatsgreep van 15 juli, heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) bevestigd dat het recht op individuele aanvraag bij het Grondwettelijk Hof een effectief nationaal rechtsmiddel is.

Naast de bestaande binnenlandse rechtsmiddelen is er een Onderzoekscommissie voor de noodtoestand opgericht om beroepen te onderzoeken tegen administratieve beslissingen die tijdens de noodtoestand zijn genomen. In mei 2022 deed de genoemde Commissie uitspraken ten gunste van de aanvragers voor 17.265 van de aanvragen. Er is ook de mogelijkheid om in beroep te gaan tegen de beslissingen van de betreffende Commissie, die door het EHRM wordt erkend als een effectief aanvraagkanaal. We zullen onze legitieme strijd tegen FETO voortzetten, zoals altijd, in overeenstemming met universele wettelijke normen in coördinatie en in volledige transparantie met alle relevante internationale mensenrechteninstanties, inclusief de Raad van Europa.

Hoewel de gruwelijke poging tot staatsgreep van 15 juli van FETO werd verijdeld dankzij de vastberaden houding van onze natie en haar netwerk in Türkiye werd neergehaald, zet FETO haar activiteiten in het buitenland onder verschillende vermommingen voort. Het belangrijkste doel is om de officiële autoriteiten van het gastland te beïnvloeden en te manipuleren voor politiek en economisch gewin dat zal worden gebruikt bij activiteiten tegen ons land. De modus operandi van FETO in het buitenland is het opzetten van scholen, bedrijven en NGO-achtige frontorganisaties die “interreligieuze/interculturele dialoog”, “humanitaire hulp” en “sociale solidariteit” als dekmantel gebruiken om de echte agenda te verbergen en aanvaard te worden in de publieke opinie. FETO, die als een crimineel syndicaat en een clandestiene inlichtingenorganisatie opereert, vormt ook een internationale bedreiging voor alle landen waarin het actief is.

Het vergroten van het bewustzijn rond de ware aard van FETO in veel landen en effectieve maatregelen tegen de structuren zijn in feite welkome ontwikkelingen. Strenger toezicht op illegale activiteiten van FETO-gelieerde organisaties heeft geleid tot uitleveringen van FETO-leden en tot de sluiting van de gerelateerde scholen en verenigingen. Verschillende internationale organisaties hebben ook belangrijke resoluties aangenomen met betrekking tot FETO. We verwachten van al onze vrienden en bondgenoten, inclusief België, dat ze waakzaam zijn en gelijkaardige stappen ondernemen tegen deze verraderlijke structuur die een bedreiging vormt voor de democratie en onze gemeenschappelijke waarden. We nodigen hen uit om de justitiële samenwerking bij uitleveringsverzoeken met Türkiye te intensiveren en tegelijkertijd uiterste waakzaamheid te tonen tegen het misbruik van de asielmechanismen door FETO-elementen waar onze justitiële autoriteiten naar zoeken.

In dit verband beschouwen wij de laatste NAVO-top in Madrid als een belangrijk keerpunt. In Madrid hernieuwden de Bondgenoten hun engagement om terrorisme in al zijn vormen en manifestaties te bestrijden. In het verlengde hiervan verwelkomden de Bondgenoten in de verklaring van de top van Madrid ook het trilaterale memorandum dat ondertekend werd tussen Türkiye, Finland en Zweden, waarin de laatste twee onder meer beloofden FETO niet te steunen en lopende uitzettings- of uitleveringsverzoeken van terreurverdachten snel en grondig te behandelen. Dit was in feite een belangrijke stap in de goede richting. In deze tijden van conflict en grote instabiliteit in de internationale orde verwachten we echter van al onze vrienden en Bondgenoten dat ze meer solidariteit met Türkiye tonen in zijn strijd tegen FETO en andere terroristische organisaties.

Dr. Hasan Ulusoy

Ambassadeur van de Republiek Türkiye bij het Koninkrijk België